Griepvaccin zetten moet eenvoudiger

Ons land haalt de doelstellingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor griepvaccinatie bij 65-plussers níét. Dat melden de Socialistische Mutualiteiten op basis van eigen onderzoek. Volgens het ziekenfonds moet de procedure om een inenting te zetten eenvoudiger. Nu moet de patiënt eerst naar de huisarts om een voorschrift, dan naar de apotheker om het vaccin en vervolgens weer bij de huisarts om het vaccin te zetten.

Het seizoen van de griepvaccinaties is achter de rug. Dit jaar lokte het een levendig debat uit: moeten apothekers het recht krijgen om griepvaccins te zetten? De drempel zou nu te hoog zijn, aldus voorstanders van deze oplossing. Als de apotheker het vaccin mag zetten, spaart dat veel doktersbezoeken – en geld – uit. Tegenstanders relativeren. De raadpleging bij de dokter is ook een gezondheidscheck-up, zeggen ze. En zijn de apothekers wel voldoende gewapend tegen de eventuele gevaren van het toedienen van vaccins?

Te weinig 65-plussers zijn beschermd

Feit is dat de dekkingsgraad van de griepvaccinatie te laag ligt in ons land. De WHO stelt een dekkingsgraad van 75 procent bij 65-plussers – een van de risicogroepen – voorop. Volgens het Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) ligt de dekkingsgraad echter te laag. In 2016 was slechts 55 procent van de 65-plussers ingeënt.

De Socialistische Mutualiteiten bevestigen die cijfers op basis van eigen onderzoek. Slechts 53,2 procent van de ziekenfondsleden die ouder zijn dan 65 jaar en nog thuis wonen, kreeg tijdens het vorige griepseizoen een terugbetaald griepvaccin. Het vaccin kost zo’n 13 euro, maar wordt voor bijna de helft terugbetaald aan mensen uit risicogroepen. Veel ziekenfondsen betalen de rest terug als ledenvoordeel.

Van dokter naar apotheek en terug

Om de dekkingsgraad voor risicogroepen te verhogen, moet de procedure eenvoudiger. Het ziekenfonds stelt niet één oplossing voor, maar benadrukt dat het overlegmodel hier zijn werk moet doen. “De dekkingsgraad kan en moet omhoog”, zegt Paul Callewaert, algemeen secretaris van de Socialistische Mutualiteiten. “Als het eenvoudiger is om een vaccin te laten zetten, zullen ook meer mensen dat doen. Dat blijkt nu al: in woonzorgcentra waar het vaccin gratis wordt aangeboden aan alle inwoners, ligt de dekkingsgraad beduidend hoger.”

Uit de cijfers van het ziekenfonds blijkt dat lang niet alle artsen een raadpleging aanrekenen om een voorschrift op te halen: 73 procent van de patiënten die een vaccin afhaalden bij de apotheker gingen in de maand ervoor op doktersbezoek, 27 procent deed dat dus niet. Dat wijst erop dat sommige artsen het voorschrift kosteloos klaarleggen voor hun patiënt.

Wie – met een voorschrift op zak – naar de apotheek ging, gaat in 87 procent van de gevallen binnen de 2 maanden opnieuw naar zijn arts om het vaccin te laten zetten. (Voor die andere 13 procent zijn er verschillende mogelijke verklaringen: er werd maar één bezoek aangerekend voor meerdere leden van hetzelfde gezin, de patiënt is aangesloten bij een wijkgezondheidscentrum, de patiënt liet het vaccin uiteindelijk niet zetten, enzovoort.)

Alternatieven onderzoeken

De Socialistische Mutualiteiten benadrukken het belang van de griepvaccinatie voor risicogroepen. Om de dekkingsgraad te verbeteren, stellen ze 3 oplossingen voor:

Alle griepvaccinatiegegevens centraal bijhouden.
Verder sensibiliseren, in het bijzonder bij 65-plussers. Het ziekenfonds zet hier al volop op in.
De drempels verlagen. Daarvoor moet de procedure – van dokter naar apotheek en weer terug – eenvoudiger.

Paul Callewaert: “Een alternatief kan zijn dat de huisarts via het circuit van het elektronisch geneesmiddelenvoorschrift automatisch een voorschrift opstelt waarvan de patiënt op de hoogte gebracht wordt. Zo kan de patiënt het vaccin rechtstreeks bij de apotheker kan halen. Hij kan vervolgens met het vaccin naar de huisarts om het te laten zetten. Deze procedure spaart een contact bij huisarts uit.” Het ziekenfonds stelt proefprojecten voor vaccinatiemomenten op wijkniveau voor. “Huisartsen, verpleegkundigen en apothekers kunnen elkaar hierbij versterken.”

Download het persbericht (.pdf)

Download het persbericht voor de gespecialiseerde pers (.pdf)