1 op de 2 ziekenhuizen niet in regel met prijslijst voor materiaalkosten

Solidaris onderzoekt opnieuw materiaalsupplementen bij Belgische ziekenhuizen

Solidaris trekt de kaart van de patiënt en roept ziekenhuizen op tot eerlijke en duidelijke prijslijsten. Naar aanleiding van de Dag van de Patiëntenrechten onderzocht Solidaris in alle Belgische ziekenhuizen hoe ze omgaan met de regels voor het aanrekenen van materiaalkosten. Besluit algemeen secretaris Paul Callewaert: “Meer dan 1 op de 2 niet in orde? Er is nog veel ruimte voor verbetering. Patiënten hebben recht op informatie en betalen niet graag twee keer voor hetzelfde. Materiaalkosten mogen ook geen excuus zijn om extra winst op zorg te maken.”

Bijna 3 op de 10 van de Belgische ziekenhuizen publiceren geen prijslijst voor verbruiksmaterialen, ondanks een duidelijke wettelijke verplichting. Dat blijkt uit de analyse van Solidaris, uitgevoerd naar aanleiding van de Dag van de Patiëntenrechten.

Bovendien krijgen patiënten regelmatig kosten aangerekend voor materiaal dat al in de normale financiering voor de behandeling verrekend is. Solidaris roept daarom op tot transparantie en een ethische reflex bij het aanrekenen van materiaalkosten.

Een kwart van ziekenhuizen overtreedt transparantieregels

Uit het onderzoek van Solidaris blijkt dat slechts 66 van de 92 Belgische ziekenhuizen een prijslijst voor verbruiksmaterialen op hun website beschikbaar stellen.

De overige 26 ziekenhuizen – of 28% – verzaken hiermee aan hun wettelijk verplichte informatieopdracht. In sommige gevallen wordt verwezen naar het onthaal maar ontbreekt elke vorm van digitale info. Dit bemoeilijkt het recht van patiënten om geïnformeerde keuzes te maken.

Dubbele aanrekening van wettelijk vergoede materialen

Sommige ziekenhuizen rekenen bovendien materiaal aan dat wettelijk al in het budget financiële middelen is inbegrepen. Het gaat onder meer om naalden, spuiten, verbanden en wondhechtings-materiaal.

Zulke dubbele facturaties zijn in strijd met artikel 104 van de Ziekenhuiswet. “Niemand betaalt graag 2 keer voor hetzelfde”, zegt Paul Callewaert, algemeen secretaris Soldaris. “In die ziekenhuizen betalen patiënten één keer via de verplichte ziekteverzekering, en nog eens via hun ziekenhuisfactuur. Dit is niet de bedoeling en moet een halt toegeroepen worden.”

Onverklaarbaar grote prijsverschillen

We stellen verder vast dat er tussen ziekenhuizen onverklaarbaar grote prijsverschillen zijn. Een coldpack kost bijvoorbeeld in het ene ziekenhuis €2,82, terwijl je er in een ander €32,77 voor betaalt. Voor een eenvoudig flesje shampoo variëren de prijzen van €0,25 tot €17,30.

Dat gebrek aan uniformiteit wijst op mogelijke commerciële drijfveren in de prijszetting. “We pleiten ervoor dat ziekenhuizen correct de kosten doorrekenen en de materiaalkosten niet gebruiken om extra winst op zorg te ambiëren”, vindt Paul Callewaert.

Bij de ziekenhuizen die wel een lijst publiceren is er tot slot ruimte voor verbetering. Zo bevatten veel lijsten nog veel vaktermen die moeilijk te begrijpen zijn voor wie geen medische achtergrond heeft. Soms is het bovendien onduidelijk of de materiaalkosten sowieso worden aangerekend dan wel alleen als je het materiaal meeneemt naar huis.

Solidaris trekt aan de alarmbel, opnieuw

Deze analyse over de materiaalkosten in de Belgische ziekenhuizen bouwt voort op een steekproef die Solidaris in april 2024 uitvoerde. Toen selecteerden we in elke Vlaamse provincie 3 ziekenhuizen op basis van hun grootte. In de nieuwe doorlichting namen we elk Belgisch ziekenhuis onder de loep met het oog op het aanrekenen van materiaalkosten.

“Een jaar later stellen we vast dat het beeld niet echt is gewijzigd, maar zien we dat er een wijdverspreid probleem is”, zegt Paul Callewaert. “We blijven dit als ziekenfonds opvolgen en zullen de klachten van onze leden hieromtrent actief opvolgen.”

Drievoudige oproep

Solidaris doet 3 concrete aanbevelingen:

1. Ziekenhuizen die geen lijst publiceren zullen we aanschrijven om aan hun wettelijke verplichtingen te voldoen. We bepleiten dat bij afwezigheid van de lijst deze producten ook niet kunnen worden aangerekend.
2. Ziekenhuizen die met dubbel krijt schrijven, zullen we aanmanen hun lijst op te schonen tot enkel aanrekenbare producten en diensten overblijven.
3. Patiënten roepen we op om kritisch te blijven. Vraag altijd naar de prijs van het aangeboden materiaal, breng eventueel je eigen materiaal mee en laat bij twijfel je factuur nakijken. Raadpleeg daarvoor de lijst die gepubliceerd wordt. En als die er niet is of bij twijfel? Contacteer het ziekenfonds en betaal voorlopig niets.
   

Extra

Lees de volledige analyse met tabellen van de ziekenhuizen via deze link

Perscontact

Katrien De Weirdt | Woordvoerster Solidaris
Roeland Byl | Stafmedewerker pers
T 02 515 05 12 | G 0470 27 58 79 | E pers@solidaris.be